"Smażone zielone pomidory" Fannie Flagg

Wydawnictwo Otwarte

Liczba stron: 464

Rok wydania: 2015

Kultowa książka, która stała się inspiracją dla filmu.

Evelyn  przechodzi ciężkie chwile – twierdzi, że jest za młoda, żeby być starą, i za stara, żeby być młodą. Gdy odwiedza teściową w domu spokojnej starości, poznaje wiekową panią Threadgoode. Kobieta zaczyna opowiadać Evelyn historię swojego życia… 

We wspomnieniach wraca do małego miasteczka w Alabamie. Są lata 30. XX wieku, dwie przyjaciółki – Idgie i Ruth – postanawiają otworzyć kawiarnię Whistle Stop Cafe. Wkrótce staje się ona ulubionym miejscem spotkań mieszkańców i przyjezdnych. Tu każdy gość może liczyć na pyszną pieczeń, aromatyczną kawę i kawałek ciasta z kremem kokosowym. Za smakowitym menu kryje się jednak o wiele więcej – namiętności, dramaty, śmiech, a nawet… zbrodnia. 

Poznając losy przyjaciółek, Evelyn uświadamia sobie, że najwyższy czas dokonać w swoim życiu kilku istotnych zmian.

Evelyn Couch  raz w tygodniu odwiedza wraz z mężem  przebywającą w domu opieki teściową. Bohaterka przeżywa trudny okres, jest rozgoryczona i zagubiona. Przechodząca ciężką menopauzę, czująca się jak piąte koło u wozu Evelyn wymyka się pewnego dnia do saloniku dla gości ośrodka opieki. Kobieta przysiada się do staruszki, która zaczyna snuć opowieść o mieszkańcach maleńkiego miasteczka Whistle Stop. Snuta przez panią Ninny Threadgoode historia niepostrzeżenie zaczyna absorbować Evelyn. Kobieta coraz chętniej słucha o losach właścicielek – Idgie i Ruth – położonej w Alabamie kawiarni oraz ludzi z nimi związanymi. Przypadkowa znajomość przeradza się w niezwykłą przyjaźń, dzięki której Evelyn pomału odzyskuje spokój ducha i swoje miejsce na ziemi.

Fabuła „Smażonych zielonych pomidorów” ma charakter epizodyczny, składa się na nią zbiór fragmentów opisujących życie grupy nietuzinkowych postaci zamieszkujących miasteczko Whistle Stop. Wydarzenia, w których udział biorą mieszkańcy miasta rozgrywają się na przestrzeni 50 lat (1929 -1979). Fragmenty o charakterze retrospektywnym przeplatają się z historią spotkań Evelyn ze starą panią Threadgoode mających miejsce w latach 80. XX wieku. Opowieść nie układa się chronologicznie, przypomina ona zbiór wspomnień starszej osoby - wspomnień przychodzących i odchodzących, kiedy mają ochotę. Lektura może wydać się momentami - zwłaszcza na początku - zawiła i trudna w odbiorze. Nieuważny czytelnik łatwo może pogubić się w wirze dat, miejsc i wydarzeń.

Wbrew pozorom nielinearność fabuły nie stanowi minusa utworu Fannie Flagg, jest wręcz przeciwnie. Według mnie sposób prowadzenia narracji sprawia, że czytelnik maksymalnie angażuje się w poznawaną historię, z napięciem czeka na rozwinięcie dalszej części poszczególnych wątków. Historia przypomina opowieść zręcznego gawędziarza, który wie, gdzie przerwać tok swojej wypowiedzi, by stale podsycać zainteresowanie odbiorcy.

„Smażone zielone pomidory” to ciepła, bardzo pozytywna lektura o niezwykłej sile przyjaźni oraz niecodziennej, wysoce niewłaściwej w latach 30. miłości. Trochę w tej opowieści wzruszeń, trochę kryminału i tajemnicy, dużo jest w niej zabawnych anegdot i cała moc pozytywnych emocji . To wspaniała, wartościowa lektura, do której na pewno kiedyś wrócę.