"Sen nocy letniej" Arne Dahl

Seria: Drużyna A (tom 6)
Wydawnictwo: Czarna Owca
Liczba stron: 340
Rok wydania: 2013

Szósta część cyklu o Drużynie A – jednostce specjalnej policji do zwalczania przestępczości międzynarodowej

Zbliża się noc świętojańska, czas urlopów. Jednak Drużynę A czeka intensywny tydzień. Jednemu z członków zostaje zarzucone dawno popełnione przestępstwo, a Sztokholm nawiedza seria tajemniczych zdarzeń. Pracująca w Szwecji polska pielęgniarka ginie od uderzenia siekierą, dyrektor programowy stacji telewizyjnej zostaje zastrzelony po premierze pilotażowego odcinka nowego reality-show, z głębin Riddarfjärden wypływa trup. Cała sprawa dotyka bezpośrednio policjantów z jednostki specjalnej.

Obcowanie z prozą jednego z najwybitniejszych autorów kryminałów w Szwecji, pracującego dla akademii przyznającej nagrodę Nobla w dziedzinie literatury, było osobliwym i ciekawym doświadczeniem ( i to z wielu powodów).

„Sen nocy letniej” jest szóstym tomem serii przedstawiającej przygody elitarnej jednostki policyjnej zwalczającej międzynarodową przestępczość. W skład Drużyna A wchodzi wielu członków obdarzonych licznymi rodzinami, które zostają przedstawione na samym początku powieści - skomplikowane relacje bohaterów wprowadziły w mojej głowie mętlik. Kiedy zaczęłam czytać powieść bardzo ciężko było mi połapać się kto jest kim i jakie relacje łączą poszczególne postacie. Pomijając moje zagubienie wywołane nieznajomością postaci i ich wcześniejszych losów, muszę przyznać, że „Sen nocy letniej” był mocno intrygującą lekturą, w której znalazło się miejsce dla bardzo obszernego wątku związanego z Polską.

Zbliża się noc świętojańska, a w Drużynie A dochodzi do kadrowych przetasowań.  Na emeryturę odchodzi stary dowódca jednostki, do nowego resortu przenosi się jeden z najbardziej doświadczonych komisarzy drużyny, do wydziału zostaje przyjęta nowa policjantka, jeden z nowszych nabytków Drużyny A ciągle przystosowuje się do miejsca pracy. Dobrze zgrana grupa rozpada się. Jednostka musi na nowo zdefiniować swój kształt, młodzi muszą odnaleźć swe miejsce w tyglu pełnym najprzeróżniejszych osobowości. W tym trudnym dla jednostki okresie w Sztokholmie dochodzi do niecodziennych, tajemniczych morderstw – polska pielęgniarka umiera od ciosu zadanego siekierą, krytyk telewizyjny zabija szefa stacji kręcącej upokarzający reality show, kurdyjska dziewczyna morduje brata, który chciał dokonać na niej honorowego zabójstwa, z jeziora zostają wyłowione okaleczone zwłoki. Do Biura Spraw Wewnętrznych wpływa donos na jednego z członków Drużyny A. Wydaje się, że sprawy prowadzone przez specjalistyczną komórkę policji nie mają ze sobą nic wspólnego, czas pokaże, że rzecz ma się całkowicie inaczej.

Pisarz nie skoncentrował się jedynie na wątku kryminalnym. Ogromną część tekstu stanowią refleksje dotyczące kondycji współczesnego społeczeństwa. W „Śnie nocy letniej” Dahl poruszył tak istotne kwestie jak: homofobia, rasizm, zanikanie umiejętności porozumiewania się, „pranie mózgu” za pomocą miałkich programów rozrywkowych, obniżanie poziomu edukacji, problemy służby zdrowia. Szwedzki pisarz nie boi się mówić o tym, co dzieje się w jego kraju, nie zamiata niewygodnych tematów pod dywan i ukazuje rzeczywistość bez nakładania różowych okularów. Trafne komentarze podsumowujące społeczne aspekty współczesnej rzeczywistości bardzo mi się podobały.

Nie tylko fabuła jest mocną stroną powieści Dahla. Szwed zastosował w książce interesującą kompozycję. „Sen nocy letniej” jest powieścią, której daleko do banału i schematyzmu. Pisarz użył kilku ciekawych chwytów – w rozdziale 20 autor ujawnia swą obecność i tworzy króciutki metatekst dotyczący niejako powstania owego fragmentu ksiązki. Akcja powieści nie zawsze biegnie liniowo, czasami pisarz urywa opowieść i wraca do tyłu pokazując co w tym samym czasie robili różni bohaterowie. Innym razem akcja biegnie równolegle i symetrycznie – wszystkie postacie, niezależnie od siebie, wykonują niemal tą samą czynność. W powieści pojawiają się również pewne elementu realizmu magicznego – ich obecność daje powieści ciekawe zabarwienie. Bardzo podobały mi się wszystkie chwyty konstrukcyjne zastosowane przez pisarza – uwielbiam takiego rodzaju smaczki.

Powieść Arnego Dahla nie jest łatwa w odbiorze szczególnie dla osoby, która zaczyna przygodę z serią o Drużynie A od środka. Spora ilość postaci i wątków początkowo nieźle zakręciły mi w głowie, ale nie żałuję, że zaryzykowałam i sięgnęłam po „Sen nocy letniej”. Powieść okazała się niezwykle wartościowym utworem, który zaoferował mi o wiele więcej niż przeciętny kryminał. Książka szwedzkiego pisarza zafundowała mi bardzo przyjemną stymulację intelektualną. Utwór Dahla to niebanalna publikacja, której poznanie dało mi sporo satysfakcji. „Sen nocy letniej” to bardzo dobry szwedzki kryminał, po lekturze którego nabrałam ogromnej ochoty na inne publikacje autora.

 Za możliwość przeczytania książki dziękuję wydawnictwu Czarna Owca.